Thursday , July 24 2014
Breaking News
Home / ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ / Εξετάσεις ούρων

Εξετάσεις ούρων

  • Tweet
Η συλλογή των ούρων γίνεται σε καθαρό φιαλίδιο (κοστίζει ελάχιστα σε ένα φαρμακείο), αφού προηγηθεί τοπικός καθαρισμός των έξω γεννητικών οργάνων.Η συλλογή των πρωινών ούρων είναι συνήθως πιο κατάλληλη, γιατί τα πρωινά ούρα είναι κατά κανόνα πυκνά και περιέχουν τα παθολογικά στοιχεία που αναζητούνται..Όταν η συλλογή γίνεται για “καλλιέργεια” (δηλαδή υποπτευόμαστε “μόλυνση”, δηλαδή λοίμωξη της περιοχής) τότε πρέπει να συλλέγεται δείγμα από το μέσον της ούρησης.Το δείγμα πρέπει να μεταφέρεται συντόμως για εξέταση, μιας και αλλοιώνεται η σύστασή του γρήγορα.

ΟΨΗ και ΧΡΟΙΑ

Τα φυσιολογικά ούρα έχουν όψη διαυγή και χροιά κιτρινωπή. Όταν στα ούρα εμφανίζεται θολερότητα, αυτό οφείλεται σε παρουσία αλάτων ή μικροβίων ή κυττάρων.Η καστανή χροιά των ούρων μπορεί να οφείλεται σε αίμα, αιμοσφαιρίνη, μυοσφαιρίνη, φάρμακα ή άλλες χρωστικές. Καστανή χροιά που μετετρέπεται σιγά σιγά σε πρασινωπή οφείλεται σε ύπαρξη χολερυθρίνης ή χολοχρωστικών (“χρωστικών της χολής” -υπεύθυνες για τον ίκτερο). Αν μετά από ανακίνηση του δοχείου των ούρων σχηματίζεται αφρός που δεν εξαφανίζεται εύκολα, αυτό σημαίνει απώλεια πρωτεϊνών από τα ούρα (παθολογική πρωτεϊνουρία).

ΕΙΔΙΚΟ ΒΑΡΟΣ και ΩΣΜΩΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ

Τα φυσιολογικά- ιδανικές όρια του ειδικού βάρους των ούρων κυμαίνονται από 1002 – 1030 (συνήθως 1015 – 1025) και της ωσμωτικής πίεσης από 50 -1200 mOsm/Kg (συνήθως 400 – 800 mOsm/Kg). Η ωσμωτική πίεση εκφράζει το ολικό ποσό των διαλυτών στα ούρα στοιχείων (νάτριο, σάκχαρο, ουρία κτλ).Από την άλλη, ο προσδιορισμός του ειδικού βάρους έχει μεγάλη σημασία και παρ’ότι πρόκειται για απλή εξέταση, εκφράζει την ικανότητα των νεφρών να αραιώνουν και να συμπυκνώνουν τα ούρα.Ο έλεγχος συμπύκνωσης των ούρων γίνεται μετά από στέρηση υγρών τουλάχιστον για 12 ώρες. Έτσι, αξάνεται η έκκριση της AVP (αντιδιουρητικής ορμόνης, ADH), στην οποία οι νεφροί απαντούν με αυξημένη επαναρρόφηση νερού (αποβάλλεται λιγότερο νερό στα ούρα), με αποτέλεσμα τη συμπύκνωση των ούρων.Η δοκιμασία αραίωσης των ούρων γίνεται με χορήγηση άφθονων υγρών σε μικρό χρονικό διάστημα (15 – 20 λεπτά) και μέτρηση κατόπιν του ειδικού βάρους των ούρων που αποβάλλονται τις επόμενες 4 ώρες.Η μεγάλη περιέκτικότητα των ούρων σε σάκχαρο και πρωτεΐνη ανεβάζουν το ειδικό βάρος.

pH

Το pH των ούρων κυμαίνεται από 4,5 – 6 (συνήθως 5 – 6,5) και προσδιορίζεται σε πρόσφατα ούρα με ειδικές ταινίες εμποτισμένες με κατάλληλους χημικούς δείκτες που έχουν εύρος pH 5 – 8.Η διατροφή και τα φάρμακα επηρεάζουν πολύ το pH των ούρων. Γενικά, το pH αντανακλά τη σχέση βασικών και όξινων ρυθμιστικών συστατικών και μας βοηθά να αντιληφθούμε μια αντίστοιχη διαταραχή στο αίμα (“καθρέφτης” – ουσιαστικά τα ούρα είναι ένα διήθημα του αίματος).

ΠΡΩΤΕΪΝΗ / ΛΕΥΚΩΜΑ

Ο ποιοτικός έλεγχος των πρωτεϊνών στα ούρα γίνεται με ειδικές ταινίες και η παρουσία πρωτεΐνης εκτιμάται με σταυρούς ανάλογα με τη θολερότητα του ιζήματος(+ λίγο θετικά, έως ++++ ή και +++++ για τα καραμπινάτα περιστατικά). Βαθμολογία πάνω από +++ (3 σταυρούς) σημαίνει μετρητό λεύκωμα / πρωτεΐνη στα ούρα και πρέπει να ακολουθήσει ποσοτικός προσδιορισμός. Ο ποσοτικός προσδιορισμός γίνεται, όμως, σε ούρα 24ώρου.Το να βρεθεί πρωτεΐνη στα ούρα σημαίνει κατά κανόνα νεφρική νόσο (και κυρίως σπειραματο-νεφρίτιδα).

ΣΑΚΧΑΡΟ

Η μέτρηση του σακχάρου στα ούρα γίνεται με ταινίες εμποτισμένες με οξειδάση της γλυκόζης και χρωστική.Η ανεύρεση σακχάρου στα ούρα σημαίνει αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη ή προχωρημένου βαθμού διαβηρική νεφροπάθεια και νεφρικές παθήσεις με διαταραχή στην επαναρρόφηση γλυκόζης από τα νεφρικά σωληνάρια.

ΚΕΤΟΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

Κετονικές ουσίες είναι η ακετόνη (“ασετόν” -ναι, το κατουράμε!), το ακετοξεικό οξύ και το β-υδροξυ-βουτυρικό οξύ και η ανίχνευσή τους στα ούρα σημαίνει διαβητική κετοξέωση, αφυδάτωση, υποσιτισμό ή άλλες παθολογικές καταστάσεις με διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων.

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΟΥΡΩΝ

Κύτταρα: Τα ούρα φυσιολογικών ατόμων περιέχουν 0 – 3 ερυθρά αιμοσφαίρια κατά οπτικό πεδίο (κοπ).Η ανεύρεση περισσότερων ερυθροκυττάρων στα ούρα σημαίνει τραυματισμό της περιοχής, λίθο, ουρολοίμωξη ή νεφρική πάθηση.Τα λευκά αιμοσφαίρια ή πυοσφαίρια εμφανίζονται 2 – 3 κοπ φυσιολογικά. Η παρουσία περισσότερων από 30 – 40 λευκοκύτταρα στα ούρα σημαίνει λοίμωξη των ουροφόρων οδών και χρειάζεται να γίνει ποσοτική καλλιέργεια ούρων και αντιβιόγραμμα (για να ανευρεθεί ο υπεύθυνος μικροβιολογικός παράγοντας και να επιλεχθεί το κατάλληλο αντιβιοτικό). Τα επιθηλιακά κύτταρα είναι κύτταρα που “ξεκολλούν” από τα τοιχώματα των ουριφόρων οδών και αποβάλλονται μαζί με τα ούρα. Πολλά μηχανήματα τα αναγνωρίζουν ως λευκοκύτταρα δίνοντάς μας λάθος εντύπωση για λοίμωξη, ενώ δεν υπάρχει.Τα ηωσινόφιλα απαντώνται στα ούρα ασθενών με αλλεργική διάμεση νεφρίτιδα σε ποσοστό 90 % (προσωπικά το έχω δει μόνο 1 φορά τόσα χρόνια).Η αιματουρία παρατηρείται και χωρίς υποκείμενη παθολογία των νεφρών σε μεγάλο πυρετό, σε έντονη σωματική άσκηση και σε γυναίκες στην περίοδό τους πάνω (το αίμα στην τελευταία περίπτωση ξέρετε πως δεν είναι ζωηρό κόκκινο).

Κύλινδροι: Αποτελούν κυλινδρικά μορφώματα, σύμφωνα με το εκμαγείο του αυλού των ουροφόρων σωληναρίων. Διακρίνονται σε υαλώδεις, υαλοκοκκώδεις, κοκκώδεις, επιθηλιακούς και αιμορραγικούς κυλίνδρους. Το βασικό υλικό συγκόλλησης κυττάρων είναι μια φυσιολογική βλεννοπρωτεΐνη, η πρωτεΐνη Tamm-Horsfall, που εκκρίνεται στα νεφρικά σωληνάρια. Παράγεται σε μεγάλες ποσότητες σε νοσήματα του νεφρού και σε λοιμώξεις, ενώ καθιζάνει εύκολα στο όξινο περιβάλλον του νεφρού (ιδιαίτερα όταν ο ασθενής έχει ολιγουρία).

Οι υαλώδεις κύλινδροι είναι οι μόνοι που δεν υποσημαίνουν κάποια ποθολογία.
Κρύσταλλοι: Στα φυσιολογικά ούρα ανευρίσκονται διάφοροι κρύσταλλοι που δεν αντανακλούν συνήθως σε νεφρικές παθήσεις. Αντίθετα, η παρουσία κρυστάλλων κυστίνης είναι παθολογικό εύρημα και σημαίνει βλάβη του νεφρού (η λεγόμενη κυστινουρία).

  • Tweet

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>