Η διάγνωση και η παρακολούθηση του σακχαρώδη διαβήτη γίνεται με απλές εξετάσεις αίματος στις οποίες μετρώνται τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Οι εξετάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
- Τη μέτρηση γλυκόζης στο αίμα ύστερα από 12 έως 14 ώρες νηστείας. Φυσιολογικά, η γλυκόζη του αίματος ελαττώνεται κατά τη νηστεία, ενώ στους διαβητικούς παραμένει πάνω από 125mg/dl σε δύο διαφορετικές μετρήσεις.
- Μέτρηση τυχαίου δείγματος γλυκόζης αίματος. Εάν αυτή βρεθεί πάνω από 200 mg/dl σε δύο διαφορετικές μετρήσεις, πρόκειται για διαβητικό άτομο.
- Μέτρηση επιπέδων γλυκόζης στο αίμα 2 ώρες μετά τη χορήγηση 75 γρ γλυκόζης από το στόμα (καμπύλη σακχάρου μετά χορήγηση 75 γρ γλυκόζης). Τιμές πάνω από 200 mg/dl δείχνουν την ύπαρξη διαβήτη.
- Τέλος, αφού έχει ήδη διαγνωστεί ο σακχαρώδης διαβήτης, μετράται η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) του αίματος. Πρόκειται για τη γλυκόζη η οποία προσκολλάται στην αιμοσφαιρίνη του αίματος. Η εξέταση αυτή βοηθά στην παρακολούθηση της πορείας του διαβήτη και δείχνει τα μέσα επίπεδα γλυκόζης αίματος τις προηγούμενες 4-8 εβδομάδες. Τιμές HbA1c μικρότερες από 6% θεωρούνται ενδεικτικές αποτελεσματικού ελέγχου του διαβήτη.