Τί είναι το γάγγλιο;

• 

Το γάγγλιο είναι ένας σάκος με υγρό που εξορμά από παρακείμενη άρθρωση ή το τενόντιο έλυτρο του καρπού και του χεριού. Οι συνηθέστερες θέσεις εντοπίσεως είναι:

1. Στη ραχιαία επιφάνεια της φαλαγγοφαλαγγικής άρθρωσης των δαχτύλων
2. Στη ράχη του καρπού
3. Στην κερκιδική και παλαμιαία πλευρά του καρπού
4. Στη βάση των δακτύλων
5. Ενδοοστικά, στα οστάρια του καρπού
6. Στα κάτω άκρα, όπου εμφανίζεται κυρίως στη ραχιαία επιφάνεια του ποδιού
Τα γάγγλια είναι δυνατόν να επηρεάζουν την κίνηση των παρακείμενων αρθρώσεων ή να προκαλούν πόνο από πίεση των παρακείμενων μαλακών μορίων. Μεγάλα γάγγλια είναι συνήθως μη ανεκτά και από αισθητικής πλευράς. Στην περιοχή της τελικής φαλαγγοφαλαγγικής άρθρωσης συχνά προκαλούν παραμόρφωση του νυχιού. Γάγγλια που εξορμούν από τα τενόντια έλυτρα στη βάση των δαχτύλων δύνανται να προκαλούν πόνο ιδίως στην κίνηση συλλήψεως. Σπανίως, ιδίως αυτά που εξορμούν από τον καρπό διαβρώνουν τα παρακείμενα οστά. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι είναι δυνατή η εντόπιση γαγγλίων και στο νευρικό ιστό (ενδονευρικά γάγγλια). Συνήθως εντοπίζονται κυρίως στο περονιαίο νεύρο και ως σύμπτωμα παρουσιάζουν την πτώση του ποδός, την αδυναμία δηλαδή της ενεργητικής του έκτασης.

Αιτιολογία – διάγνωση

Η αιτία δημιουργίας των γαγγλίων δεν είναι επακριβώς γνωστή. Ως επικρατέστερη θεωρία εμφανίζεται τραυματισμός ή εκφυλιστικές αλλοιώσεις των ιστών που παράγουν αρθρικό ή υγρό “λιπάνσεως” των αρθρώσεων και των ελύτρων. Η συσσώρευση υγρού έξω από την άρθρωση ή το έλυτρο προκαλεί την εμφάνιση του γαγγλίου. Η διάγνωση είναι εύκολη από την εμφάνιση του γαγγλίου και την ψηλάφησή του. Δεν συμφύονται με το υπερκείμενο δέρμα αλλά είναι καλά προσκολλημένα με την άρθρωση ή το έλυτρο. Ακτινογραφικός έλεγχος σπανίως είναι χρήσιμος για τη διάγνωση των γαγγλίων και αφορά στις περιπτώσεις στις οποίες παρατηρούνται οστικές αλλοιώσεις. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται μόνο με παρακέντηση ή χειρουργική αφαίρεση. Όταν το γάγγλιο είναι ασυμπτωματικό, είναι δυνατό να παρακολουθήσουμε την εξέλιξή του, όσο χρονικό διάστημα είναι ανεκτό από τον ασθενή και αυτό διότι είναι πιθανόν προοδευτικά να υποχωρήσει ακόμη και χωρίς θεραπεία.

Θεραπεία

Συμπτωματικά γάγγλια στην περιοχή του καρπού είναι δυνατόν να υποχωρήσουν με παροδική ακινητοποίηση. Παρακέντηση του γαγγλίου, παροδικά ή και μόνιμα, δύναται να δώσει λύση του προβλήματος. Κατ’ αυτή, με τοπική αναισθησία αφαιρείται το ζελατινώδες υγρό από το σάκο του γαγγλίου και εφαρμόζεται πιεστική επίδεση ή νάρθηκας. Η παρακέντηση είναι πολύ χρήσιμη σε περιπτώσεις στις οποίες η εγχείρηση δεν είναι επιθυμητή. Ωστόσο, η επανεμφάνιση του γαγγλίου είναι δυνατό να φτάσει μέχρι και σε ποσοστό 50%. Το γάγγλιο μπορεί να θεραπευτεί με χειρουργική αφαίρεση για την οποία δεν απαιτείται συνήθως νοσηλεία. Γάγγλια που βρίσκονται στα δάχτυλα αφαιρούνται με τοπική αναισθησία, ενώ αυτά του καρπού χρειάζονται τοπική ή και γενική αναισθησία. Η αφαίρεση του γαγγλίου γίνεται διά μέσου τομής ακριβώς πάνω από τη διόγκωση και λαμβάνεται πρόνοια, ώστε να βρεθεί το σημείο εξορμήσεως του γαγγλίου και να αφαιρεθεί μαζί με το σάκο του. Στις Mucous cyst, σημαντικό είναι να αφαιρούνται και τα οστεόφυτα που συχνά έχουν σχέση για το σχηματισμό του γαγγλίου. Μετεγχειρητικά, στα γάγγλια που αφορούν στα δάχτυλα εφαρμόζεται ελαφριά πιεστική επίδεση, ενώ στα του καρπού ακινητοποίηση με γύψινο νάρθηκα για χρονικό διάστημα δύο, τριών εβδομάδων.

Φυσιοθεραπευτική αγωγή κρίνεται απαραίτητη προς αποκατάσταση της κινητικότητας της αρθρώσεως, ειδικά στα γάγγλια που εξορμούν από τις αρθρώσεις του καρπού. Ο συνήθης χρόνος αποθεραπείας έπειτα από χειρουργική επέμβαση είναι δύο με τρεις εβδομάδες για μικρά γάγγλια των δακτύλων και έξι με οκτώ εβδομάδες για τα γάγγλια του καρπού. Η επανεμφάνιση των γαγγλίων, στις περιπτώσεις που η αφαίρεση είναι πλήρης, δεν είναι συχνή. Παρά ταύτα η υποτροπή δεν είναι δυνατόν να αποκλειστεί, όπως και η εμφάνιση άλλης καλοήθους ή μη επεξεργασίας στην ίδια περιοχή.

Πηγή : health.in.gr

•